029. ΛΕΚΚΑΣ, Ε. (1992)

ΛΕΚΚΑΣ, Ε. (1992). - Ο ρόλος των γεωλογικών και των γεωτεχνικών συνθηκών στην κατανομή και το μέγεθος των καταστροφών σε οικιστικές μονάδες και τεχνικά έργα του Νομού Ηλείας κατά το σεισμό της 16-10-1988. 1ο Συνέδριο Αντισεισμικής Μηχανικής και Τεχνικής Σεισμολογίας, TEE, Tομ. Ι, 43-54, Αθήνα

 

Ο σεισμός της 16-10-1988 με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή του διαύλου Χερσονήσου Κυλλήνης - Ζακύνθου είχε σαν αποτέλεσμα την πρόκληση εκτεταμένων καταστροφών στο βορειοδυτικό τμήμα του Νομού Ηλείας. Σε τρεις οικιστικές μονάδες στις οποίες οι καταστροφές ήταν ιδιαίτερα σοβαρές, κατέστη δυνατό να προσδιοριστούν με σαφήνεια οι γεωλογικοί και γεωτεχνικοί παράγοντες που ήταν υπεύθυνοι όχι μόνο για την κατανομή αλλά και για το μέγεθος των ζημιών.

Ειδικότερα, στο χωριό Κάστρο διαπιστώθηκαν τρία καλά οριοθετημένα τμήματα στα οποία οι καταστροφές ήταν ιδιαίτερα σημαντικές. Στο πρώτο τμήμα οι κατασκευές ήταν θεμελιωμένες πάνω σε μικρού πάχους χαλαρά ερυθροπυριτικά υλικά που υπέρκεινται ασβεστολίθων και εβαποριτών. Στο δεύτερο τμήμα ήταν θεμελιωμένες κατά μήκος ή εκατέρωθεν μιας ρηξιγενούς ζώνης ενώ στο τρίτο τμήμα εκεί όπου αναπτύσσεται ένας μεγάλου πάχους μανδύας αποσάθρωσης. Αντίθετα, καμία ζημιά δεν παρατηρήθηκε σε κτίρια - ακόμα και παλιά - που ήταν θεμελιωμένα πάνω στο σχηματισμό των ασβεστολίθων του Κάστρου.

Στο Βαρθολομιό η μεγαλύτερη πυκνότητα καταστροφών παρατηρήθηκε στο ανατολικό τμήμα ενώ το αντίθετο συνέβαινε στο δυτικό τμήμα. Τούτο αποδίδεται: (i) στην παρουσία του σχηματισμού της Λυγιάς και του σχηματισμού Ασβεστοψαμμιτών Γλώσσας μόνο στο δυτικό τμήμα και στην ταυτόχρονη παρουσία αλλουβιακών αποθέσεων με πάχος συνεχώς αυξανόμενο προς τα ανατολικά και (ii) στην παρουσία ελεύθερου υδροφόρου ορίζοντα μέσα στα αλλούβια στο ανατολικό τμήμα.

Τέλος, είναι χαρακτηριστική η παρουσία σημαντικών καταστροφών σε μεμονωμένα τεχνικά έργα και κτιριακά συγκροτήματα σε όλη την έκταση της χερσονήσου λόγω της παρουσίας ενεργών σεισμικών ρηγμάτων, απότομων πρανών με αστάθεια, ενώ ιδιαίτερο ρόλο έπαιξαν τα φαινόμενα ρευστοποίησης που παρατηρήθηκαν κατά μήκος της παραλιακής ζώνης.